2-6-1-مقدمه
استفاده موفقیت آمیز افزودنیها بستگی به روش های آماده سازی و پیمانه کردن دارد. عدم توجه در آماده سازی می تواند به شکل قابل توجهی روی ویژگی ها، کارایی و یکنواختی بتن تأثیر داشته باشد.
به عنوان یک اصل کلی، مصرف یک ماده افزودنی نباید به مشخصات فیزیکی، شیمیایی و مکانیکی بتن لطمه وارد آورد. همچنین مصرف ماده افزودنی نباید به میلگردهای متعارف یا آرماتور پیش تنیدگی صدمه بزند.
هر ماده افزودنی جامد با رعایت شرایط مخصوص به خود که توسط کارخانه سازنده و استانداردهای ذیربط تعیین می شوند، به کار برده شود تا نتیجه مطلوب از آن حاصل گردد.
2-6-2- آماده سازی افزودنی ها
§ اگر اطلاعات کافی موجود نباشد، باید آزمایش های لازم بمنظور ارزیابی اثرات افزودنی ها بر خواص بتن ساخته شده با استفاده از لوازم و تجهیزات کار، تحت شرایط محیطی، موجود باید به عمل آورده شود آزمایشهای مربوط به مواد افزودنی باید اثرات این مواد را در خواص بتن تا آنجائیکه به کار مربوط می شوند را مشخص نمایند.
§ مخلوط مورد آزمایش باید عیناً از مواد مشابه (بخصوص سیمان) و سایر مواد سازنده بتن که در محل پروژه و حتی الامکان نزدیک به شرایط کار هستند تهیه شود.
§ درجه حرارت بخصوص در زمینه مدت زمان گیرش زمان استحکام بتن تأثیرگذار است. مدت زمان گیرش و میزان هوای موجود در بتن تهیه شده در محل کار ممکن است به میزان قابل توجهی با بتن آزمایشگاهی تهیه شده از همان مواد و خواص مواد افزودنی مشابه، تفاوت داشته باشد.
§ اثرات و عمل مواد افزودنی کاهنده آب یا مواد افزودنی فوق کاهنده آب ممکن است در مخلوط کننده کامیون و آنچه که از مخلوط کننده آزمایشگاه دیده می شود، متفاوت باشند. مقدار مصرف مواد افزودنی برای رسیدن به عملکرد مناسب برای مخلوط کن کامیون باید تنظیم شود.
§ در بیشتر موارد مواد افزودنی فوق کاهنده آب در مخلوط کن کامیون بهتر عمل کرده و میزان مصرف کاهش می یابد. تمام دست اندرکاران باید نسبت به این امکان در آغاز کار هوشیار باشند و بایستی آمادگی تنظیم مقدار مواد ( بخصوص مواد افزودنی وارد کننده هوا ) جهت دستیابی به خواص معین بتن در سایت پروژه را داشته باشند.
2-6-3- میزان مصرف [1]
عملکرد انواع افزودنی ها و مقدار مصرف آنها براساس یک یا چند منبع اطلاعات ذیل برآورد می شود:
ü نتیجه ساخت مخلوط هایی با استفاده از افزودنی ها در شرایط محیطی واقعی
ü ساخت نمونه های آزمایشگاهی جهت ارزیابی مخلوط، اطلاعات و دستورالعمل های تولید کننده.
ü اطلاعات و دستور العمل های تولید کننده
اگرچه در نهایت باید نتایج آزمایشگاهی به شرایط محل مصرف تعمیم داده شود، زیرا نتایج متفاوتی از مصرف یک ماده افزودنی بدلیل میزان مصرف مختلف سیمان، نوع سیمان، سنگدانه، سایر مواد و شرایط محیطی انتظار می رود. بطور مثال مخلوط هایی که با سیمان های نوع 2 و نوع 5 تهیه می شوند به مقدار کمتری مواد افزودنی روان کننده/ کاهنده آب در مقایسه با مخلوط هایی که با سیمان نوع 1 یا 3 ساخته می شوند، دارند.
- اکثر افزودنی ها در یک محدوده مصرف معین بر بتن تأثیر می گذارند و در صورت استفاده بیشتر، سایر ویژگی های بتن را نیز تحت تأثیر قرار می دهند. در بسیاری موارد، به علت تفاوت شرایط محیطی کارگاه با شرایط آزمایشگاهی مقدار مصرف از محدوده معین بیشتر می شود و سبب کاهش بیش از حد افت اسلامپ، ایجاد تغییراتی در زمان گیرش، جداشدگی یا آب انداختگی می شود.
- تفاوت در عملکرد نشان دهنده این نیست که یک نوع افزودنی با نام تجاری خاص محصول بهتری نسبت به دیگری است بلکه ممکن است محصول های مشخصی برای برخی موقعیت ها و ساختارها مناسب تر از بقیه باشند.
- بجز در موارد خاص مصرف، مانند بتن های با مقاومت زیاد، حداکثر مصرف افزودنی های بتن به مقدار 50 گرم به ازاء هر کیلوگرم سیمان مصرفی در بتن محدود شده است. در مواردی که مقدار مصرف افزودنی کمتر از 2 گرم به ازاء هر کیلوگرم سیمان مصرفی در بتن باشد، افزودنی حتماً باید بعنوان بخشی از آب طرح و همراه آن استفاده گردد.
- مخلوط آزمایش باید با استفاده از مصالح مورد مصرف در محل کارگاه برای تعیین مقدار مصرف لازم و بمنظور رسیدن به نتایج مطلوب ساخته و آزمایش گردد. تولید کنندگان بتن باید توجه داشته باشند که یک نوع افزودنی تولید شده توسط سازندگان مختلف، ممکن است مقدار مصرف متفاوتی برای رسیدن به نتایج مطلوب داشته باشد.
2-6-4- نحوه مصرف
- انتخاب وسیله توزین یا پیمانه کردن باید متناسب با حالت فیزیکی ماده افزودنی مورد مصرف (پودر یا مایع) و میزان دقتی که در بر داشت و اختلاط آن با بتن مورد نیاز است، صورت گیرد.
- همانگونه که بارها اشاره گردید باید دقت کرد که دو یا چند افزودنی ممکن است در یک محلول سازگار نباشند. به عنوان مثال یک افزودنی حباب هواساز بر پایه vinsolresin-based و یک افزودنی کاهنده آب که شامل lignosulfonate است، هرگز نباید قبل از مخلوط شدن با یکدیگر تماس داشته باشند. علت این امر گرایش آنها برای لخته سازی و از دست رفتن اثر بخشی هر دو افزونی است. مخلوط کردن دو یا چند افزودنی پیش از افزودن به بتن نباید انجام شود مگر اینکه آزمایش ها نشان دهند که هیچ گونه اثر نامطلوب وجود نداشته یا اینکه دستورالعمل های سازنده این اجازه را بدهند. بهتر است که افزودنی ها هنگام افزودن مواد دیگر به مخلوط کن وارد شوند یا در حال مخلوط کردن.
- برخی از افزودنی های شیمیایی به صورت جامد (پودری) قابل حل در آب تهیه می شوند که لازم است در محل کار با آب مخلوط شوند. باید از انحلال کامل پودر در آب و مطابق دستورالعمل مصرف مطمئن شد. در بعضی موارد انحلال کامل نیاز به زمان زیادی دارد که باید مورد توجه قرار گیرد.
- توزیع یکنواخت ماده افزودنی در حجم بتن از اهمیت خاصی برخوردار است. عدم توزیع یکنواخت ماده افزودنی در حجم بتن باعث تشدید عدم یکنواختی بتن گردید و رفتار آن را در مقابل نیروها، ضربه، حرارت، رطوبت و به طور کلی تمام عامل ها خدشه دار می سازد و مشخصه های مطلوب آن را تقلیل می دهد.
- مواد افزودنی که بصورت پودر غیرمحلول می باشند باید در شروع اختلاط داخل مخلوط کن ریخته شوند تا حتی الامکان به نحوی یکنواخت در حجم مخلوط توزیع گردند.
- موادی که بصورت پودر می باشند ولی قابل حل در آب هستند باید قبل از مصرف در آب حل شده و سپس به آب اختلاط اضافه شوند.
- مواد افزودنی که بصورت مایع می باشند باید قبل از مصرف بشدت تکان داده شوند که اگر ذراتی ته نشین شده باشند حل گردند و سپس این مواد باید همراه با آب اختلاط وارد مخلوط کن شوند.
- اضافه کردن مقدار مشخصی از افزودنی های مایع به بتن از طریق مخزن عموماً توسط یک سیستم متشکل از پمپ ها ، درجه ها، تایمرها، لوله های کالیبراسیون و شیرها انجام می پذیرد. این دستگاه سیستم توزیع افزونه (admixture dispensing system) یا توزیع کننده نامیده می شود. برای حداقل تغییرات در خواص بتن، این دستگاه ها می بایست رواداری های مورد نظر را از لحاظ مقدار مصرف حفظ کنند. ASTM C494 ایجاب می کند که افزودنی های پودری توسط جرم و افزودنی های مایع توسط جرم یا حجم اندازه گیری شوند. دقت مورد نظر در افزودنی هایی که با جرم اندازه گیری می شوند باید 3 درصد جرم مورد نظر باشد. افزودنی ها باید از لوله های کالیبراسیون به بتن در نقطه ای تزریق شوند که بیشترین پراکندگی را در میان بتن داشته باشند.
- توزیع افزودنی ها در یک مخلوط بتنی نه تنها کنترل دقیق مقدار آن، بلکه کنترل سرعت تخلیه را نیز شامل می شود. در برخی کاربردها ، تغییر دادن زمان اضافه کردن افزودنی حین مخلوط کردن می تواند اثر بخشی افزودنی را اصلاح نماید (به عنوان مثال اثر کاهنده آب دیرگیرکننده بستگی به زمانی که ماده به مخلوط اضافه می شوند دارد. اگر ماده افزودنی چند ثانیه بعد از مخلوط شدن آب و سیمان اضافه شود بسیار مؤثرتر خواهد بود.
- نرخ تخلیه افزودنی باید قابل تنظیم باشد تا توزیع یکسان افزودنی در میان مخلوط بتن حین چرخش مخلوط کن امکان پذیر باشد.
- لوله کالیبراسیون توسط جاذبه یا فشار هوا تخلیه می شود و محل ذخیره افزودنی می تواند از محل مخلوط کن مورد نظر خود فاصله معینی داشته باشد. در چنین مواردی، تابلو کنترل توزیع کننده باید به یک زمان سنج مجهز باشد تا تخلیه تمام افزودنی را از لوله ها و دریچه ها تضمین کند. اگر سیستم توزیع افزودنی به صورت دستی عمل می کند، اپراتور می بایست یک شیر برای طولانی کردن سیکل تخلیه در اختیار داشته باشد تا مطمئن شود که تمام افزودنی ها تخلیه شده اند. هنگامی که بیش از یک افزودنی در بتن مورد نیاز است، توزیع کننده باید طوری طراحی شود که یک تأخیر مناسب جهت جلوگیری از مخلوط شدن دو افزودنی داشته باشد یا اینکه دو افزودنی بطور جداگانه پیمانه شوند.
- باید دقت شود که مخلوط کن تا توزیع کامل افزودنی در تمام بتن بکار خود ادامه دهد.
- نگهداری سیستم پیمانه کردن برای جلوگیری از خطاهای ناشی از شیرهای چسبنده، ورود مواد خارجی به مخزن های ذخیره و مخلوط کن یا پمپ های فرسوده شده و ... نیاز به نگهداری منظم دارند.
2-6-5- انبار کردن
- افزودنی ها باید از گردوخاک و از هر گونه آلودگی مضر دیگر محافظت شوند.
- افزودنی های مایع در طول مدت انبار کردن باید در برابر گرما محافظت شوند زیرا دمای زیاد ممکن است بر روی ترکیب آنها اثر بگذارد. همچنین این مواد باید در برابر یخ زدگی محافظت شوند.
- جا به جا کردن و انبار کردن مواد افزودنی به ویژه مواد افزودنی سمی و قابل اشتعال باید طبق ضوابط تعیین شده از طرف کارخانه سازنده انجام گیرد.
- مواد افزودنی باید در وضعی انبار شوند که دسترسی به آنها و شناسایی هر محموله و هر نوع به آسانی میسر باشد.
- بعضی از مواد افزودنی شامل مواد جامد بصورت محلول سوسپانسیون هستند که ممکن است مواد جامد آنها ته نشین گردد که باید قبل از مصرف به خوبی هم زده شوند.
- افزودنی هایی که به شکل جامد پودری استفاده می شوند به سرعت رطوبت را جذب می کنند و بنابراین باید در محلی خشک و طوری انبار شوند که از خطر نم کشیدن در امان باشند.
- در صورتی که این مواد برای مدت طولانی نگهداری شوند و تغییر در رنگ و بوی آنها ایجاد شده است باید قبل از مصرف مجدداً آزمایش شوند.
- در صورت احتمال ته نشینی، تولیدکنندگان باید اطلاعات مورد نیاز در زمینه روش بهم زدن مجدد را ارائه کنند.
- مخزن های ذخیره می بایست دارای دریچه تخلیه باشند، اما پیشگیری های لازم باید طوری انجام گیرد که مواد خارجی نتوانند از دریچه تانک وارد شوند. برای جلوگیری از آلودگی، درب تمام تانک ها هنگامی که استفاده نمی شوند می بایست پوشیده شود.
مواد مهندسی ایمن بتن (M.l.C CO.):
http://www.micgrouh.com/
ما را شبکه های اجتماعی دنبال کنید
تلگرام : https://t.me/MICGROUH
اینستاگرام : https://instagram.com/_u/micgrouh?r=sun1
لینکدین : https://www.linkedin.com/in/mic-grouh-3243ab80
مواد مهندسی ایمن بتن ، مواد افزودنی بتن ، ضد یخ پودری باکیفیت ، ضد یخ با کلراید باکیفیت ، ضد یخ بدون کلراید باکیفیت ، گروت ریزی ، چسب بتن ارزان ، ضد یخ پودری ارزان ، گروت نوعی ملات آماده ، اسپیسر ارزا